SERMON HELPS (Year C)

JUNE

You Shall Love

JULY

Let Us Not Grow Weary

Discern Spiritual Wisdom

God’s Mystery Revealed

Belong to Christ 

 

 

Belong to Christ
from HERALD house

Colossians 2:6-19

Ti Naan-anay a Biag ken ni Cristo

⁶Yantangay ta inawatyon ni Cristo Jesus a kas Apo, agbiagkayo koma a mainaig kenkuana. ⁷Mairamut ken maipasdek koma ti biagyo kenkuana, ken pumigsa ti pammatiyo kenkuana kas naisuro kadakayo. Ken kanayonkayo nga agyaman.

⁸Ngarud, agannadkayo tapno dinakay adipenen ti kinasirib nga aggapu kadagiti sursuro nga impatawid dagiti tattao ken dagiti espiritu nga agturay iti lubong. Awan serserbi ken mangallilaw dagitoy a pampanunot ket saanda nga aggapu ken Cristo. ⁹Ngamin, agtaeng ken Cristo a kas tao ti amin a galad ti Dios, ¹⁰ket iti pannakikaysayo kenkuana, inawatyo met ti pudno a biag. Ta nangatngato ni Cristo ngem ti amin turay ken pannakabalin.

¹¹Nakugitkayo iti pannakikaysayo ken Cristo, saan nga iti pannakakugit nga aramid ti tao, no di ket iti pannakakugit nga agtaud ken ni Cristo—ti panangiwaksiyo iti daytoy managbasol a bagi. ¹²Ta idi nabuniagankayo, naitanemkayon a nairaman ken Cristo, ket iti dayta a pannakabuniagyo, napagungarkayo met a kas kenkuana gapu iti panamatiyo iti nabileg a pannakabalin ti Dios a namagungar kenkuana. ¹³Adda idi panawen a naibilangkayo a natay iti espiritu gapu ta managbasolkayo ken gapu ta saankayo a Judio, kayatna a sawen, awan ti linteg ni Moises kadakayo. Ngem ita, pinagungarnakayo ti Dios kas iti pinangpagungarna ken ni Cristo. Pinakawan ti Dios ti amin a basoltayo. ¹⁴Pinunasna ti listaan dagiti basbasoltayo agraman dagiti kakuykuyogna a paglintegan, ket dinadaelna ti kaipapanan daytoy babaen ti panangilansana iti krus. ¹⁵Iti dayta a krus, pinarmek ni Cristo dagiti naespirituan nga agtuturay ken pannakabalin. Impabuyana ida a sipupungo iti parada ti panagballigina.

¹⁶Isut' gapuna a manipud ita, diyo itulok nga adda mangikeddeng iti kanen ken inumenyo, wenno ti aldaw a rambakanyo, wenno ti Fiesta ti Baro a Bulan, wenno ti maipapan iti Aldaw a Panaginana. ¹⁷Amin dagitoy, anniniwan laeng dagiti umayto; ngem ti pudpudno ket isu ni Cristo. ¹⁸Diyo ipalubos nga adda mangsaur kadakayo iti gunggonayo, isu a mangibagbaga nga ad-adda a nangnangruna ngem dagiti dadduma gapu kadagiti parmatana ken mangipapilit iti panagimpapakumbaba ken iti panagdayaw kadagiti angheles. Napalangguad nga awan gapuna ti kasta a tao. Nailubongan ti panagpampanunotna. ¹⁹Insardengnan ti panagtalinaedna ken Cristo nga ulo ti bagi. Ni Cristo ti mangtaraon iti entero a bagi, ken pagkakamangenna dagiti nagsusuopan ken ur-uratna ket padakkelenna segun iti kayat ti Dios a panagdakkelna.

Panangsukimat iti Nasantoan a Surat

Dagiti Hentil a miyembro iti Iglesia idiay Colosas ket addaanda iti pannakarigat tapno maawatanda koma iti pagdumaan iti Kinakristiyano ken Judaismo. Iti kadi Kinakristiyano ket maysa a naisangsangayan a klase iti Judaismo? Maysa kadi daytoy a wagas iti panangkita kadagiti sekreto a pannakaammo ken lelemento ti Espiritu? Wenno maysa a baro a tradisyon iti pammati?

Ipappapilit dagiti manursuro a hudyo kadagi hentil a masapul iti pannakakugitda a kas hudyo ken agtalinaedda iti paglintegan ti Judaismo tapno agabalinda a Kristiyano. Dagiti manursuro nga inimpluensiaan ti Gnosticismo iyad-adalda ni Kristo a kas maymaysa laeng nga Espiritu iti maysa a tukad dagiti naespirituan a didiosen ken anghel. Nagsurat ni Pablo kadagiti taga Colosas tapno labananda dagitoy nga ulbod a sursuro. Daytoy teksto ita nga aldaw iparangarangna iti pakabuklan ti surat ni Pablo maipapan kadagiti rasonna iti saanna nga iyaanamong iti pannakakugit.

Iti bersikulo 6, ipalpalagipna kadagiti taga Colosas a ni Jesus Kristo iti sentro iti orihinal a sursuro nga inawatda manipud ken ni Epafras. Saanda laeng a nangngeg ti mensahe, naarabanda tapno pagbalinenda koma daytoy a pondasyon ti panagbiag ken panagserbida. No agbiagda “kenkuana,” masapul nga awatenda iti baro a kababalinda iti dayta a komunidad dagiti mamati, a sadiay ti baro a parsua ti Dios mabalin a sumrek ken mangbalbaliw kadakuada.

Dagiti ulbod a sursuro ket maibasar laeng manipud iti pilosopia ti tao, nakaugalian dagiti hudyo, ken kapanunutan (nalabit Gnostiko) maipapan kadagiti Espiritu a mangpunno iti uniberso wenno law-ang. Dadduma kadagitoy a sursuro ket nangidatagda iti pannakabingaybingay dagiti naespirituan a pannakabalin kadagiti nadumaduma nga element ken kinadios iti tukad iti autoridad. Iti pannakaawatda maysa laeng ni Kristo kadagitoy. Ngem ipapilit ni Pablo a “ti entero a pakaan-anayan ti Dios ket agtaeng ken Kristo a nailasagan” (b.9).

Ni Jesu-Kristo ti pisikal a kababalin ti Dios: ti Inkarnasion. Mariknatayo iti naan-anay a kababalin ti Dios ken Kristo, saan laeng a ti maysa kadagiti paset iti kina-diosna ngem ketdi iti naan-anay a kababalinna ket mapadasantayo. Kasta met a ni Kristo ti Apo dagiti amin nga agtuturay ken pannakabalin ditoy Daga ken sadi langit. Awan ti masapul a pagbutengantayo iti natauan wenno iti autoridad iti law-ang. Naparmek idan ni Kristo.

Ti nakristiyanuan a bautismo, ket isu iti mangsukat iti pannakakugit iti kinahudyo. Dakdakkel a banag ngem iti maysa nga operasyon a panangikkat iti kudil a kas simbolo, “naespirituan a pannakakugit” (Nakristianuan a bautismo, bersikulo 11) ikkatenna ti intero a napalabas a biag ti maysa nakikamkameng, ket agbalin dayta a tao a naan-anay. Maysa dayta a naespirituan a pannakabalbaliw a naisentro ken Kristo ken kadagiti panursurona. Kalpasan iti pannakaitabonna babaen iti bautismo iti danum, tunggal Kristiano ket itag-ay ti Dios iti baro a biag ken Cristo babaen ti pammati. Napasamaken iti panagungar kalpasan a ti tunggal Cristiano ket inawatna iti realidad iti biag ti napakawan, ket nagbalinen a naan-anay ken napabileg iti inna panagserbi.

Dagiti napalabas a basol ket nagbanagdan iti naespirituan nga ipapatay nga isu iti narugit a kasasaad. (b. 13) Ti pammakawan ken parabur ti Dios ti nangpunas kadagiti listaan ti basbasoltayo ken panagrebeldetayo Kenkuana. Naaramid dayta a listaan maigapu iti saantayo a panagbiag babaen iti linteg iti Mosaiko. Ngem dayta a listaan ket nailansa “iti krus” ken natayen a kadua ni Jesus. Naawanen dagita nga utang (b.14). Ti panagungar ni Kristo ket isu iti panagballigi kadagiti agtuturay kasta met kadagiti agtuturay nga agkalkalikagum iti ipapatayna ken pannakapaulimek iti mensahena. Inlaksidna iti publiko iti autoridad nga adda kadakuada a kasla maysada a balud iti paggugubatan a naussoban kadagiti kabalda, ken naiparada a naibabain.

Dagitoy a pammatalged iti kinaepektibo ti biag ken Kristo ken ti sagut ti Dios nga asi ket isu dagiti kangrunaan a rason tapno agtakder a maibusor kadagiti sursuro a naibatay kadagiti tinawen a piesta dagiti Judio, kadagiti binulan a panangrambak, wenno linawas a panagdaydayaw. Saan a dakes dagitoy, ngem saan nga isu iti kangrunaan a pakabuklan iti ebanghelio. Ti panangsalimetmet kadagitoy a ritual wenno aramid ket saan nga isu iti makaited iti pannakaisalakan ken pannakabalbaliw. Ni laeng Cristo ti makaipaay iti pannakaisalakan.

Sentro iti Adal

• No agbiagtayo ken Cristo, awatentayo iti baro a kababalintayo iti komunidad a ‘yan ti baro a parsua ti Dios a sumrek ken mangbalbaliw kadatayo.
• Maaddaantayo iti naan-anay a pannakapadas iti Dios babaen ken Cristo, saan laeng nga iti maysa a pasetna wenno saan a naan-anay.
• Napasamaken iti panagungar kalpasan a ti tunggal Cristiano ket inawatna iti realidad iti biag ti napakawan, ket nagbalinen a naan-anay ken napabileg iti inna panagserbi.
• Dagiti ritual, tradision, ken maipagarup a pilosopia ket saan a maikaipaay iti pannakaisalakan. Ti pammati ken Cristo ket isu ti dalan iti nabalbaliwan a biag babaen kenkuana.

Saludsud Para iti Agsermon

1. Ania dagiti ulbod a sursuro a makita ita babaen kadagiti naduma-duma a media, kadagiti paglinglingayan, panagkonsumo wenno panaggastos, isports, ken politika? Kasano iti pananglaban ti kongregasyon dagita a kita iti mensahe?
2. Iti panangisalaysay iti idea maipapan iti “naespirituan a pannakakugit,” ania ngata iti moderno a maipada wenno simboliko nga aramid a mamagbalin daytoy a kapanunotan tapno maitutop ita?
3. Ania iti kaipapanan iti biagmo a “naaramid kenkan iti panagungar?” Ti kadi kongregasyon nga ayanmon ket maysan a komunidad dagiti napagungar? Kaano a nariknam ti pannakabalbaliwmo babaen ti ebanghelio ni Cristo?

Go to theme list

God’s Mystery Revealed

Colossians 1:15-28

Ti Katatao ken ti Trabaho ni Cristo

15Ni Cristo ti pudno a ladawan ti saan a makita a Dios. Isu ti inauna nga Anak, kayatna a sawen, katatan-okan kadagiti amin a parsua. 16Ta babaen kenkuana, pinarsua ti Dios dagiti amin nga adda idiay langit ken ditoy daga, dagiti makita ken saan a makita agraman dagiti naespirituan a pannakabalin; trono, panagturay, kinatan-ok ken bileg. Pinarsua ti Dios ti entero a lubong babaen kenkuana ken maipaay kenkuana. 17Addan ni Cristo sakbay a naparsua ti amin a banag, ket gapu kenkuana naurnosda iti lugarda iti pannakikaysada kenkuana. 18Isu ti ulo ti bagina, kayatna a sawen, ti iglesia. Isu ti paggapuan ti biag ti bagi. Isu ti inauna nga Anak ti Dios. Napagungar tapno agbalin a kangatoan kadagiti amin. 19Ta inkeddeng ti Dios nga agtaeng ti naan-anay a galadna iti Anak. 20Ngarud, babaen iti Anak, inkeddeng ti Dios nga ikappia ti isuamin kenkuana. Ket babaen iti ipapatay ti Anakna iti krus, nagkappia ti Dios ken ti isuamin a parsua ditoy daga ken sadi langit. 21Adda idi panawen nga adayokayo iti Dios. Nagbalinkayo a kabusorna gapu kadagiti dakes nga aramid ken panunotyo. 22Ngem ita, babaen iti ipapatay ti Anakna, inkappianakayo kenkuana tapno agtakderkay iti sangoananna a nasantoan, nadalus ken awan pakababalawanna. 23Masapul ngarud nga agtalinaedkayo a natibker ken natalged iti pammati. Diyo itulok a magunggonkayo ket mapukawyo ti namnama a nagun-odyo idi nangngegyo ti ebanghelio. Daytoy ti ebanghelio a naikaskasaba kadagiti amin a tattao ditoy lubong. Daytoy ti gapuna a siak, ni Pablo, nagbalinak nga adipen.

Ti Panagserbi ni Pablo iti Iglesia

24Ita, maragsakanak kadagiti sagsagabaek gapu kadakayo. Ta babaen kadagitoy, punnoak ti pagkurangan ti panagsagabak a kasapulan iti panagserbi ken ni Cristo. Maipaay daytoy a panagsagaba iti iglesia a bagi ni Cristo. 25Pinagbalinnak ti Dios nga adipen ti iglesia. Intedna kaniak daytoy a trabaho, ti naan-anay a panangipakaammok kadakayo iti mensahena. 26Nailimed idi daytoy a mensahe kadagiti adu a kaputotan, ngem naipakaammo itan kadagiti tattaona. 27Plano ti Dios nga ipakaammo kadagiti tattaona ti palimedna. Anian a kinadayag ken kinadaeg ti palimed nga agpaay kadagiti amin a tattao: Agtaeng kadagiti puspusoyo ni Cristo, ti namnamayo a makiranud iti gloriana. 28Ipakaammomi ngarud ti kinapudno maipapan ken ni Cristo kadagiti amin a tattao. Iti amin a kinasirib, ballaaganmi ti tunggal tao iti maipapan iti di rumbeng nga aramiden ken sursuroanmi ida iti rumbeng nga aramidenda tapno idatagmi iti sangoanan ti Dios ti tunggal maysa a pulos nga awan pagkuranganna iti pannakikaysada ken Cristo.

Panangsukimat iti Nasantoan a Surat

Ipaganetget ti adal iti daytoy nga aldaw ti kinatan-ok ni Cristo kadagiti entero a pinarsua iti amin a panawen. Ilawlawag ti teksto ti pannakipaset ni Pablo iti iglesia idiay Colosas. Mabalin nga irepresentar ti umuna a paset (b. 15–20) ti nagkauna a himno a naaramat iti panagdayaw dagiti Kristiano. Ni Cristo ti ladawan ti Dios. Ti kaadda ni Cristo ket sakbay pay iti kaadda dagiti amin a banag kas “inauna iti amin a parsua” (b. 15). Timmulong a nangparsua iti lubong a makita ken ti di makita a pakairamanan dagiti angheles (dominion, agtuturay, ken dagiti pannakabalin nga agserbi iti Dios). Saan laeng a napasamak ti panamarsua babaen ken Cristo no di ket “agpaay kenkuana” (b. 16), tapno maiparangarang iti panagballigina ita ken iti intero a panawen. Adda iti igamna iti buo ng uniberso(b. 17).

Ipangpangruna ni Kristo ti amin a banag. Kas "inauna kadagiti natay" (b.18), iturayanna ti biag, ipapatay ken ti pannakabalbaliw nga aramid babaen iti panagungar. Kas Anak ti Dios, isu ti naan-anay a pannakaipaltiing ti Dios wenno ladawan ti Dios. Pagkakapiaenna ken agasanna dagiti amin a nadadael ditoy daga ken idiay langit. Dagiti basbasolda ken iyaadayuda iti Dios ket napakawanen ken naagasandan, ket addadan a nasin-aw ken nasantoan iti sangoanan ti Dios. 

Maysa a wagas ti pannakaawat iti daytoy a pannakaisalakan ket ti panangiladawan ken Cristo kas maysa a lente (lens) a mangilasin kadagiti basol ken dadael. Matmatan ti Dios dagiti tattao babaen iti dayta a lente ket makitana laeng ti naimbag kadatayo. Pagbalinen ni Pablo a ti kari ket addaan iti kondisyunna a maibasar iti napudno a panangtungpal iti ebanghelio ti namnama, a nasursuroda.

Saan a nagpatingga ti panagsagsagaba ni Jesus idiay krus agingga iti ipapatayna. Nagtultuloy dayta  panagsagaba iti saem ken pannakidangadang ni Pablo, kadagiti taga Colosas, ken kadagiti tunggal adalan. Kas maysa nga adipen ti ebanghelio, adda naisangsangayan a pagsasao ni Pablo: Iliplippasna ti trabaho iti iglesia a nairugi babaen iti panagsakripisyo ni Kristo. 

Ti ipapatay ni Jesus ket nagresulta iti pannakairugi iti maysa nga aramid (movement) nga ita ket isu iti iglesia. Ngem saan laeng a babaen kadagiti rigrigat ni Jesus ket maipasdek dagiti komunidad dagiti agdaydayaw. Daytoy ket babaen met laeng kenni Pablo (ken dadduma pay a kas kenkuana) a babaen kadakuada ket sibibiag ni Kristo nga agtrabtrabaho kadakuada, agsagsagaba, makikapkappia, ken agtrabaho tapno mangtignay iti baro a pammati. 

Inawat ni Pablo iti maysa a bilin iti Dios tapno isaknapna iti ebanghelio kadagiti Gentil, tapno ibingay ken sawenna ti misterio a nailemmeng iti panaglabas dagiti panawen. Dayta a misterio ket "Ni Kristo adda kenka, ti namnama iti glorya" (b. 27). Nailemmeng iti pakasaritaan dagiti Judio ti kari a dagiti Gentil ket mabalinda ti maisalakan ken agbalin a pset ti natalna a pagarian ti Dios. Iti naminsan maysada a ganggannaet, nga adda iti adayo iti Dios, makikappiada babaen ken Kristo. Personal a para kenni Pablo, dayta a pannakikappia ket nagresulta iti pannakaayabna tapno agbalin nga Apostol kadagiti Gentil.

Ti iwarwaragawag ni Pablo —ken no palawaen, ti iwarwaragawag dagiti taga Colosas —ket ni Cristo nga agbibiag iti uneg dagiti pasurotna, isu a dagiti sasao ken aramidda ket maysa a panangpalawa iti pannursuro ken espiritu ni Cristo. Ti panggep ket tapno matulongan ti tunggal maysa nga agbalin a nanakman (mature) nga adalan ni Cristo, nga agbibiag iti biag ti talna ti Dios, babaen ti panangibinglay kadagiti pannursuro ken aramid nga impakita ni Jesus.

Ti panagbiag kas adalan ni Jesu-Kristo, nga adda iti amin a banag, itunosnatayo kadagiti amin a parsua. Pagkaykaysaennatayo amin iti sangalubungan nga iglesia ken kadagiti mamagbalbaliw nga aramid dagiti pasurot iti entero a lubong. Babaen iti panangibiag iti mensahe ti ebanghelio, iwaragawagtayo ti Nagungar a Kristo ket paneknekantayo iti sirmata ti Dios a maipapan iti baro a pannakaparsua ken ti panagkaykaysa ti langit ken daga. 

Sentro ti Kapanunotan

• Ni Kristo ti katan-okan iti amin a parsua, iti intero nga amin a panawen.
• Napaadda amin a banag ken ni Jesu-Kristo ken babaen ken ni Jesu-Kristo, nga isu iti nangibagi iti panamarsua, ket ni Kristo ti mangtengtengngel iti amin a parsua.
• Ti panagsagaba ni Jesus idiay krus ket agbibiag kadagiti pannakidangdang ken saem iti tunggal adalan.
• Ti iglesia ket masapul nga iwaragawag ken agbiag ken Jesu-Kristo.
• Saan a mapataud iti komunidad ti pammati a babaen laeng iti rigrigat ni Jesus idiay krus, ngem ketdi babaen kadagidiay paggargarawan ti Nagungar a Kristo, kadagiti agsagsagaba, nakikappia ken kadagiti agtrabtrabaho.

Saludsud para iti Speaker

1. Kasano nga idatag ti sumagmamano a himno iti Community of Christ dagiti nadiosan ken natauan a kinatao ni Kristo?
2. Kasano iti panagbiag kenka iti panagsagaba ni Kristo? Kasano iti panangbalbaliwna kenka daytoy?
3. Siasino a Kristo iti iwarwaragawag iti kongregasyon nga ayanmo, kasano iti kinaepektibona dayta a panangiwaragawag ?
4. Kasano iti panangsaksi wenno panangpaneknek iti kongregasyonmo iti sirmata ti Dios maipapan iti baro a parsua ken iti pannakaan-anay iti panagkaykaysa iti langit ken daga?

Go to theme list

Discern Spiritual Wisdom

Colossians 1:1-14

Kablaaw

1-2Kadakayo a tattao ti Dios dita Colosas a mapagtalkan a kakabsat ken Cristo,

Sapay koma ta parabur ken talna ti ited kadakayo ti Dios nga Amatayo.

Naggapu daytoy a surat kadakami—ni Pablo nga apostol ni Cristo Jesus babaen iti pagayatan ti Dios, ken ni Timoteo a kabsattayo.

Ikarkararagan ni Pablo dagiti Taga-Colosas

3Kanayon nga agyamankami iti Dios nga Ama ni Apotayo a Jesu-Cristo tunggal ikararagandakayo. 4Ta nadamagmi ti maipapan iti pammatiyo ken ni Cristo Jesus ken ti ayatyo kadagiti amin a tattao ti Dios.

5Idi damo a maipakaammo kadakayo ti pudno a mensahe, ti Naimbag a Damag, nangngegyo ti maipapan iti namnama nga ipaayna. Iti kasta, maibatay ti pammati ken ayatyo iti namnama a naisagana idiay langit nga agpaay kadakayo. 6Mangted ti ebanghelio kadagiti bendision ket agsaksaknap iti entero a lubong. Maar-aramid met daytoy kadakayo manipud idi damoyo a mangngeg ti maipapan iti parabur ti Dios ket naammoanyo ti kinapudno daytoy a parabur. 7Nasursuroyo daytoy ken ni Epafras a mangibagi kadakami. Isu ti patpatgenmi a katrabahoan ken matalek nga adipen ni Cristo. 8Imbagana kadakami ti maipapan iti ayat nga inted ti Espiritu kadakayo.

9Isut' gapuna a kanayon nga ikarkararagandakayo manipud pannakadamagmi iti maipapan kadakayo. Idawdawatmi iti Dios a magun-odyo ti naan-anay a kinasirib ken pannakaawat tapno maammoanyo a naimbag ti pagayatanna, 10ket agbiagkayo a kas iti pagayatan ti Apo. Aramidenyo a kanayon ti makaay-ayo kenkuana. Agbungakayo iti amin a kita ti naimbag nga aramid, ket umad-adunto ti ammoyo maipapan iti Dios. 11Sapay koma ta mapakiredkayo babaen iti amin a pigsa nga aggapu iti nagloriaan a pannakabalinna, tapno maibturanyo a siaanus ken siraragsak ti uray aniaman a mapasamak. 12Agyamankayo iti Ama a namagbalin kadakayo a maikari a makipagtawid iti inkari ti Dios nga ited kadagiti tattaona iti pagarian ti lawag. 13Inispalnatayo iti pannakabalin ti sipnget ket impannatayo iti pagarian ti dungdungngoenna nga Anak. 14Babaen kenkuana nawayawayaantayo, kayatna a sawen, pinakawan ti Dios dagiti basoltayo.

Panangsukimat ti Nasantoan a Surat

Naisurat daytoy tapno makontra dagiti ulbod a doktrina a naipakpakaammo iti iglesia idiay Colosas. Insurat man ni Pablo wenno ti maysa kadagiti nasinged nga adalanna, ti Colosas ket kas iti dadduma a surat a pagaammo nga insurat ni Pablo. Dagiti espekulatibo nga ideya manipud iti dadduma a relihion, nalabit Gnostiko, ket nalaokan kadagiti prinsipio ti pudno nga ebanghelio. Uray awan dagiti detalye, ti kinasentral ken kinaapo ni Kristo ti kangrunaan nga ayan iti kontrobersia.

Kalpasan ti tradisional a kablaaw, nailanad iti surat kadagiti taga Colosas iti pannakaidaydayawda gapu iti pammatida, panagayatda iti sabsabali, ken namnamada. Kas paset ti dakdakkel pay a gupong, inyebkas ti pammatida ti koneksion ken panagayatda kadagiti dadduma a sasanto. Ti ebanghelio manipud iti parabur ket nangaramid iti panagbalbaliw iti biagda (“panagbunga”), ket dumakdakkelda, agserserbida kadagiti dadduma, ken mangipakpakitada kadagiti bunga ti Espiritu. Ti panagdur-as ket resulta ti pagnagtulongda ken biag kas maysa nga adalan. Mapaspasamak idi ti panagdur-as ti iglesia iti intero a pagaammo a lubong, isu a ti panagserbi ken panagdur-as dagiti taga Colosas ket nakatulong a nangkaykaysa kadakuada kadagiti dadduma a napudno a kongregasion (v. 6).Ni Epafras, ti nangipasdek iti iglesia idiay Colosas ken dagiti padana nga adipen, personal nga impakaammona ken Pablo ti kinamatalek ken kinaayatda. Maragsakan ni Pablo iti panagdaliasatda kas adalan ken ti napudno a panagrang-ayda.

Gapuna, agtultuloy nga ikarkararag ni Pablo nga ikkan ida ti Dios iti naespirituan a pannakaawat ken sirib. Ti namnamana ket isuda ti mangmodelo iti nataengan a biag a kas Kristiano ken tumulong a mangbalbaliw iti biag dagiti dadduma. Nagbalin a kararag ti kablaaw a napigsada, naanusda iti panagsagaba ken pannakaidadanes, ken napnoda iti panagyaman iti Dios. Ti kararag ket mamagkaykaysa kadakuada kadagiti amin a dadduma a pasurot, sadinoman ti mabalin nga ayanda, ket maited iti namnama a mangpatalinaed kadakuada.

Babaen ti pammatida ken Cristo, makiramanda iti “panagtawid dagiti sasanto iti lawag” (v. 12). Inispal ti Dios dagiti taga Colosas manipud iti immun-una a kaaddada iti “sipnget” (v. 13) sakbay a naammuanda ti lawag ni Cristo. Ti sao a nausar para iti “panangispal” ket isu met laeng ti sao a nausar iti panangwayawaya ti Dios kadagiti Hebreo nga adipen idiay Egipto. Inusar dagiti Kristiano dagitoy a sasao a kaipapananna ti pannakawayawaya manipud iti basol ken kinaignorante iti pannakaisalakan a sagut ni Cristo. Ti wayawaya manipud kinaignorante ket agpeggad gapu kadagiti ulbod a sursuro a mangiturong kadagiti tattao tapno agsubli iti sipnget. Ti sasao maipapan iti lawag ken sipnget iladawanna ti maudi a balakad iti surat ken ipasimudaagna ti posible a Gnostiko a kinasiasino dagiti palso a mannursuro.

Ti pammakawan ken pannakasubbot nga indaton ni Jesus, ti Anak ti Dios, ket nangipaay iti libre nga iseserrek iti pagarian/kin-dom ti Dios. Iti laeng sagrado a komunidad ti mabalin a mangparmek iti panagkaykaysa dagiti panagsisina a pinartuat dagiti nagduduma a pannursuro. Ti Dios ti pakaigapuan agpadpada ti pannakaispal manipud iti sipnget ken ti ipapan iti pagarian. Saan met a makayeg dagiti pasurot, ngem ti napudno a biag iti Espiritu ket makatulong iti sagrado a komunidad a mangiladawan iti masanguanan a panagturay ti Dios.

Ti pammati, pammakawan, ken panagsentro ken Cristo ket mabalin a parmeken dagiti lokal a pannakabingaybingay maipapan iti doktrina. Masapul a maipalagip kadagiti kongregasiontayo ti koneksionda iti nalawlawa, internasional nga iglesia. Ti pammati, kararag, ken kinaparaburda ket makaaramid iti panagbalbaliw iti biag dagiti dadduma a Kristiano ken agsapsapul.

Sentro ti Kapanunotan

1. Ti surat kadagiti taga Colosas itampokna ti kinasentral ni Cristo iti iglesia ken ti kinaapo ni Cristo iti amin a parsua.
2. Dagiti pannursuro a naisentro iti aniaman malaksid ken Jesu-Kristo pakapuyenda ti iglesia ken dadaelenda ti komunidad dagiti Kristiano.
3. Ti panagserbi kadagiti dadduma ken panangiparang kadagiti bunga ti Espiritu ket agresulta iti panagdur-as ken panagkaykaysa.
4. Ti pammakawan ken pannakasubbot nga indaton ni Cristo ket mangipaay iti libre a iseserrek iti pagarian/kabagian ti Dios.

Saludsod para iti Speaker

1. Kasano a nalawag ti kinasentro ni Kristo iti kongregasionyo? Ania ti makisalisal ken Cristo iti sentro ti entablado?
2. Kasano a “agbunga ti kongregasionyo?” Ania dagiti panagregget a mangpalawa iti serbisio ken panagsaknap a mabalin nga agresulta iti ad-adu pay nga irarang-ay?
3. Kasano ti panagbiagmo iti pammati, namnama, ken ayat iti inaldaw a panagbiag?
4. Kasano a sarming daytoy nga introduksion iti surat ti Colosas ti sumagmamano kadagiti Agnanayon a Prinsipiotayo?

Go to theme list

Let Us Not Grow Weary

July 6 2025

Galatians 6:1-16

1Kakabsatko, no adda maduktalan nga agaramid iti aniaman a kita ti kinadakes, dakayo nga agtungtungpal iti Espiritu iturongna koma iti nasayaat a dalan. Ngem masapul a sayaatenyo a bagbagaan. Annadanyo dagiti bagbagiyo, amangan la ketdi no masulisogkayo met. 2Agtitinnulongkayo iti pakadagsenan ti tunggal maysa tapno matungpalyo ti linteg ni Cristo. 3No pagarupen ti maysa a tao nga adda kabaelanna, idinto nga awan met, al-allilawenna laeng ti bagina. 4Masapul nga usigen ti tunggal maysa ti bukodna nga aramid. No naimbag, mabalinna a pagpannakkel ti gapuananna. Saan a masapul nga idiligna ti gapuananna iti gapuanan ti sabali a tao. 5Masapul a baklayen ti tunggal maysa ti bukodna nga awit.

6Ti tao a masursuroan iti nakristianoan a mensahe, rebbengna nga ibingayan ti maestrona kadagiti amin nga adda kenkuana a naimbag.

7Diyo allilawen dagiti bagbagiyo; saan a marabrabak ti Dios. Apitento ti tao ti aniaman nga imulana. 8No agmula nga agpaay iti bukodna a naindagaan a tarigagay, apitennanto ti patay. No agmula nga agpaay iti Espiritu, apitennanto ti biag nga agnanayon. 9Isut' gapuna a ditayo koma mauma nga agaramid iti naimbag; ta dumtengto ti tiempo nga agapittayo no ditay maupay. 10Ngarud, no adda gundawaytayo, agaramidtayo iti naimbag a maipaay kadagiti amin a tattao, nangruna kadagiti kakabsatyo iti pammati.

11Kitaenyo ti kadadakkel dagiti letra nga isursuratko kadakayo babaen iti mismo nga imak! 12Dagiti tattao a mangipapilit a makugitkayo isuda dagiti agpabuya tapno aglatakda ken mangipangas kadagiti banag a makita. Nupay kasta, aramidenda daytoy tapno malisianda ti panagsagaba a maipatay kadakuada gapu iti krus ni Cristo. 13Ta uray dagiti nakugit, dida met tungpalen ti Linteg; kayatda a makugitkayo tapno mabalinda nga ipasindayag nga anamonganyo daytoy a seremonia. 14Ngem iti biangko, ti laeng krus ni Apotayo a Jesu-Cristo ti pagpasindayagko; ta babaen iti krusna, natay ti lubong kaniak, ket natayak met iti lubong. 15Saan a nasken no kugit man wenno saan ti tao; ti nasken ket ti panagbalin a baro a parsua. 16No maipapan kadagiti agtungpal iti daytoy a pagalagadan iti biagda, sapay koma ta agturay ti talna ken kinaimbag—kadakuada ken kadagiti tattao ti Dios!

Panangsukimat Iti Nasantoan a Surat

Daytoy iti panangitultuloy ni Pablo ti panangisuro no kasano ti agbiag iti Espiritu. (pannakaitultuloy manipud iti kapitulo 5). Nagbiddut dagiti taga Galacia babaen ti panangpadasda a manggun-od iti pannakaisalakanda babaen ti panagtulnogda iti linteg. Daytoy iti nangiturong kadakuada iti panagsasalisal, apal, panagsisina. Iti kapitulo 6, isingsingasing na kadakuada iti kasapulan nga aramidenda tapno mapasubli koma iti komunidadda babaen iti parabur.

Insuro ni Pablo a dagiti abibiag iti Espiritu (wenno mangisentro iti pammatida ken Cristo ken ti ebanghelio ti parabur) ket umaawat ken siaannadda tapno pasublien dagiti nagbiddut. Ngem iti panangawatda kadagiti mangipaganetget iti panagtulnog, agannadda koma tapno saanda a matnag iti silo ti panangipilitda met a ti panagtulnog ket kas dalan nga agturong iti sanguanan. "Ibaklayyo dagiti dadagsen ti maysa ken maysa" (v. 2) ket maysa met a palagip nga amin ket tao a masapul iti suporta ken pannakaawat. Awan ti perpekto. Ti "linteg" ni Cristo ket ayat, ti pundasion ti amin a relasyon ken pudno a komunidad.

Dinakamat ni Pablo ti sumagmamano a kita ti panagpannakkel kadagiti sumaganad a sumagmamano a bersikulo. Umuna, ti panagpannakkel ti panagpanunot iti kinangato iti bukod a bagi. Maikaddua, ulbod a kinapakumbaba a kas iti panangdayaw iti trabaho dagiti dadduma ken panangbabalaw iti bukod a trabaho. Maikatlo, panagpannakkel nga ipagarupmo a naisangsangayanka ket masapul nga aywanandaka dagiti dagiti dadduma. Ti wayawaya babaen ti parabur dina kayat a sawen a wayaya nga agaramid ti aniaman a kayat nga aramiden.

Masapul nga adda iti kontribusyon iti tunggal maysa iti komunidad babaen kadagiti paglaingan ken kabaelannna, uray kasano kabassit daytoy. Kasapul iti amin wenno tunggal maysa tapno maisubli iti pakabuklan wenno pannakaan-anay. Kas pangarigan, dagidiay rimmang-ay iti kinadisipuloda babaen ti pnangiwanwan ket masapul a bigbigenda ken padayawanda dagiti kasapulan ti manursuroda.

Babaen ti panangusar kadagiti simbolo ti panagmula ken panagani, inlawlawag ni Pablo ti panangipaay iti kontribusion iti komunidad. Ammo ti Dios no ania ti “immula” wenno kontribusion ti tunggal tao. Ti panangawat iti ulbod a pammadayaw iti panagregget ti sabali wenno managimbubukod a panangikontribusion tapno laeng magunggonaan ti bagi, ket mabalin a pakadadaelan met laeng iti bukod a bagi ken mangdadael iti komunidad. Paregtaen ni Pablo dagiti sasanto a “saan a mabannog nga agaramid iti naimbag” (b. 9). Mangted ti Espiritu iti biag nga agnanayon kadagidiay naayat a mangipaay kadagiti sagutda a siaayat ken sipaparabur para iti “pagsayaatan ti amin, ken nangnangruna para kadagiti kameng ti pamilia ti pammati”

Iti bersikulo 11, nirugian ni Pablo ti personal a mensahe nga insuratna babaen iti imana. Nagkomento no kasano kadadakkel ti letra ti suratna no idilig iti propesional nga eskriba a nangisurat kadagiti immun-una a sasaona. Ditoy a gupgopen ni Pablo dagiti tema a naiparang iti intero a surat:

1. Dagiti mannursuro a nangidagadag kadagiti kabbaro a Kristiano a makugitda kas Judio ket itantandudoda ti pateg, dayaw, ken kinalatakda kas Judio a Kristiano.

2. Itandudo ni Pablo ti krus ni Cristo a kas sentro ti ebanghelio. Babaen ti panangarakupna iti ipapatay ken panagungar ni Cristo, patpatalgedan ni Pablo a natayen ti lubong para kenkuana ken isuna iti lubong.

3. Ti baro a biag ken Cristo ti kapatgan iti amin. Para kadagiti amin a mangabrasa iti ebanghelio ti parabur, “... baro a parsua ti amin!” (b. 15). Ingibusna iti mensahe babaen panangipaayna iti bendision nga addaan iti kondisyonna: Bendisionanna dagidiay mangsurot iti pagannurotan ti parabur ken ayat.

Mabenepisiarantayo no surotentayo ti panangiwanwan iti Kapitulo 6. Saan koma a nangato unay wenno bassit ti pampanunoten dagiti tattao maipapan iti bagbagida. Masapul ti tunggal paglaingan ken abilidad. Ti konsiderasion para kadagiti dadduma ken ti intero a komunidad ti kangrunaan a prioridad. Ited kadatayo ti Dios ti parabur, ket ibingaytayo ti parabur iti biag dagiti dadduma. Dagiti agbibiag iti Espiritu ket paset ti baro a pinarsua ti Dios ket makasarakda iti rag-o.

Sentro ti Kapanunotan

1. Nawayawayaantayo manipud iti legalismo tapno agbiagtayo para kadagiti dadduma ken mangbangon iti naayat a komunidad.
2. Ti wayawaya ti ebanghelio kasapulanna pay laeng ti panangibaklay iti responsabilidad.
3. Ti “awitenyo dagiti dadagsen ti maysa ken maysa” ket maysa a palagip nga amin ket tao, kasapulanda ti suporta ken pannakaawat, ken awan ti perpekto.
4. Ti krus ket adda iti sentro ti ebanghelio. Sumrektayo iti ipapatay ken panagungar ni Cristo babaen ti pammati, nga isu ti biag iti Espiritu.
5. Ti baro a parsua ti Dios ti amin!

Saludsod para iti Speaker

1. Kasanotayo a “suboken” dagiti baro a miembro wenno agsapsapul, a kiddawentayo kadakuada a paneknekanda a maikarida iti ebanghelio ti parabur? Kasanotayo nga itandudo ti napno iti parabur a panagpampanunot ti komunidad?
2. Kasano a maitunosmo ti sasao nga “Apitem ti imulam” iti panangipilit ni Pablo iti parabur ken pammakawan ti Dios?
3. Ania ti kayat a sawen ti “Ti baro a parsua ket isu ti amin!” para iti kongregasionyo? Kasano iti pannakaayabtayo a kas baro a parsua? Sadino ti ayan iti panagkedked?

Go to theme list 

You Shall Love

29 June 2025

Galatians 5:1,13-25

FILIPINO

1Pinalaya tayo ni Kristo sa ilalim ng Kautusan. Kaya manindigan kayo sa pananampalataya ninyo at huwag na kayong magpaaliping muli.

13Mga kapatid, tinawag kayo upang maging malaya. Ngunit huwag ninyong gamitin ang kalayaan nʼyo para pagbigyan ang mga pagnanasa ng laman. Sa halip, magmahalan kayoʼt magtulungan. 14Sapagkat ang buod ng buong Kautusan ay nasa isang utos: “Mahalin mo ang iyong kapwa gaya ng iyong sarili.” 15Ngunit kung patuloy kayong mag-aaway-away na parang mga hayop, baka tuluyan na ninyong masira ang buhay ng isaʼt isa.

16Kaya mamuhay kayo nang ayon sa Espiritu upang hindi ninyo mapagbigyan ang pagnanasa ng laman. 17Sapagkat ang ninanasa ng laman ay laban sa nais ng Espiritu, at ang nais ng Espiritu ay laban sa ninanasa ng laman. Magkalaban ang dalawang ito, kaya hindi ninyo magawa ang gusto ninyong gawin. 18Ngunit kung ginagabayan na kayo ng Espiritu, hindi na kayo sakop ng Kautusan.

19Ang mga taong sumusunod sa ninanasa ng laman ay makikilala sa gawa nila: seksuwal na imoralidad, kalaswaan, kahalayan, 20pagsamba sa mga diyos-diyosan, pangkukulam, pagkapoot, pag-aaway-away, pagkainggit, pagkamakasarili, pagkagalit, pagkakawatak-watak, pagkakahati-hati, 21pagkainggit, paglalasing, pagkahilig sa kalayawan, at iba pang kasamaan. Binabalaan ko kayo tulad ng ginawa ko na noon: Ang mga namumuhay nang ganito ay hindi mapapabilang sa kaharian ng Diyos.

22Ngunit ito ang bungang makikita sa taong namumuhay sa kapangyarihan ng Espiritu: pag-ibig, kagalakan, kapayapaan, pagtitiis, kabutihan, kagandahang-loob, katapatan, 23kahinahunan, at pagpipigil sa sarili. Walang batas laban sa mga ito. 24Ipinako na ng mga nakay Kristo Hesus ang pagnanasa at masasamang hangarin ng kanilang laman doon sa krus. 25At dahil nga namumuhay na tayo sa kapangyarihan ng Espiritu, magpatuloy tayo sa patnubay nito.

ILOCANO

1Winayawayaannatayo ni Cristo! Kayatna a sawen a pudno a siwawayatayo. Agtalinaedkayo ngarud a kas nawayawayaan a tattao, ket diyo ipalubos nga agbalinkayo manen a tagabu.

13Iti biangyo, kakabsatko, naayabankayo nga agwayawaya. Ngem saan a daytoy a wayawaya ti panggapuanyo a mangipalubos nga iturayannakayo ti tarigagayyo a kas tao. Agtitinnulongkayo ketdi gapu iti ayat. 14Ta madagup ti amin a Linteg iti maymaysa a bilin: “Ayatem ti padam a tao a kas iti bagim.” 15Ngem no kaskayo la kadagiti animal nga agkikinnagat ken agdidinnangran, agannadkayo amangan no agiinnibuskayo.

16Daytoy ti kayatko a sawen: ituloyyo ti paidalan iti Espiritu, ket diyo pagustoan ti tarigagay ti kinataoyo. 17Ta maibusor ti tarigagay ti Espiritu iti tarigagay ti kinatao. Maibusor met ti tarigagay ti kinatao iti tarigagay ti Espiritu. Agbinnusor dagitoy, kayatna a sawen, diyo maaramid ti kayatyo nga aramiden. 18No idalannakayo ti Espiritu, saannakayo nga iturayan ti Linteg.

19Nalawag a makita ti aramid ti kinatao. Isuda dagitoy: pannakikamalala, kinarugit, kinaderrep, 20panagrukbab kadagiti didiosen, panagan-anito, panaggiginnura, panagaapa, panagiinnimon, panagpungpungtot, kinaagum, 21panagiinnapal, panagbarbartek, nalabes a panagragragsak ken dadduma pay a kas kadagitoy. Ballaagankayo ita a kas panangballaagko kadakayo idi a dagiti agaramid kadagitoy didanto mairaman a makipagyan iti Pagarian ti Dios.

22Ngem ti Espiritu pataudenna ti ayat, rag-o, talna, anus, kinamanangngaasi, kinaimbag, kinamatalek, 23kinapakumbaba ken kinamanagteppel. Awan ti linteg a maibusor kadagitoy. 24Ket dagiti pasurot ni Cristo Jesus, inlansada ti daan a kinataoda agraman ti amin a gartem ken naindagaan a tarigagay. 25Inikkannatayo ti Espiritu iti biag; masapul nga iturayanna met ti biagtayo.

TULONG AT GABAY SA PAG-AARAL AT SERMON

Ang ika-limang ay nagsisimula sa paghihimok sa Iglesia sa Galacia na piliin ang kalayaan kay Kristo, sa halip na isang pamatok ng pagkaalipin. Ang liham ni Pablo sa mga taga-Galacia ay gumagamit ng tema ng pagkaalipin at kalayaan upang ilarawan ang kautusan o batas at simbolo ng pagpapala. Tinutukoy niya ang kanyang naunang argumento na ang batas ni Moises ay ibinigay upang ihanda ang mga tao sa pagdating ng Mesiyas. Ngunit ito ay naging pabigat, isang mahigpit na disciplinarian na umalipin, sa halip na pinalaya, ang mga tao.

Hinikayat ni Pablo ang mga taga-Galacia na piliin ang kalayaan. Ang kalayaan ay maaaring maging mahirap kapag ang isang tao ay nasanay sa pagkaalipin. Maaaring mas komportable ang mga tao na umasa sa mga batas upang tukuyin ang kanilang mga aksyon kaysa gumawa ng sarili nilang mga desisyon. Ang mga batas ay ibinigay upang tumulong na tukuyin ang mga relasyon at magdikta kung anong mga aksyon ang katanggap-tanggap sa loob ng komunidad. Ang kalayaan kay Kristo ay hindi paghihiwalay sa mga responsibilidad at relasyong iyon, ngunit pagyakap sa halimbawa ni Jesus ng mga relasyon sa kaharian na hinubog ng pag-ibig.

Malaki ang tuksong abusuhin ang bagong natagpuang kalayaan. Nanawagan si Pablo sa mga tao na iwasan ang pagpapakasaya sa sarili at unahin ang iba sa pag-ibig. Tulad ng nakasaad sa Leviticus 19:18 "Iibigin mo ang iyong kapwa gaya ng iyong sarili." Ipinaalala niya sa kanila na kung magkagatan at maglalamunan sila, sa kalaunan ay kakainin silang lahat! Ang kalayaan ng indibidwal ay dapat na pangalawa sa pagbibigay-kapangyarihan sa komunidad. Ang pagmamahal sa iyong kapwa gaya ng iyong sarili ay nangangahulugan ng pagkakapantay-pantay.

Nasa harap nila ang isang pagpipilian: mamuhay ayon sa Espiritu o mamuhay ayon sa kanilang mga kagustuhan. Ang dalawa ay hindi magkatugma at hindi maaaring magsama. Ang mga namumuhay ayon sa Espiritu, ayon kay Pablo, ay hindi nagpapailalim sa batas o kautusan. Hindi iyon nangangahulugan na malaya silang gawin ang anumang gusto nila at mamuhay sa isang makasariling kasakiman, paglalasing, kahalayan, at kalokohan. Kasama sa listahan ang mga materyal at espirituwal na labis tulad ng pangkukulam, idolatriya, galit, inggit, at pagkakabaha-bahagi. Nagbabala si Pablo na ang mga nakikibahagi sa mga gawaing ito ay nasa labas ng kaharian ng Diyos. Nagiging alipin sila ng kanilang pagnanasa at kalabisan sa anumang bagay.

Inihambing ni Pablo ang mga gawa ng laman sa mga bunga ng Espiritu. Ang pamumuhay sa laman ay mahirap na "trabaho," nagdudulot ito ng pagkapagod ng iyong kaluluwa. Ang pamumuhay sa Espiritu ay nagbubunga ng paglago, pag-unlad, at mabuting “bunga…pag-ibig, kagalakan, kapayapaan, pagtitiis, kagandahang-loob, katapatan, kahinahunan, at pagpipigil sa sarili. Walang batas laban sa gayong mga bagay” (v. 22–23). Bagama't ang mga ito ay nakalista bilang mga espirituwal na bunga, positibo rin itong nakakaapekto sa ating pisikal na katayuan sa pagbuo ng isang komunidad. Ang pag-igting sa pagitan ng mga gawa ng laman at mga bunga ng Espiritu ay hindi isang simpleng dualismo ng bagay laban sa Espiritu.

Siyempre, mayroong tuksong bumalik sa mga gawa ng laman, ngunit ipinaalala sa atin ni Pablo na yaong mga kay Kristo ay napako sa krus kasama niya, kaya sinisira ang makasariling pagnanasa at mga pagnanasa na maaaring kumokontrol sa atin.

Ginagabayan tayo ng Espiritu sa pagkontrol sa ating mga kagustuhan, ng ating kapwa, materyal at espirituwal. Maaari nating limitahan ang ating pagkonsumo ng mga kalakal, enerhiya, at mga mapagkukunan. Kakayanin natin ang mga relasyon na may tunay na pagnanais, tapat na pagmamahal, at pagkabukas-palad na naglalayong bigyan ng kapangyarihan ang iba. Masusuri natin ang ating kasakiman at emosyonal na pagsabog sa pamamagitan ng pag-alala sa mga pangangailangan ng iba. Ang pagkilala kung paano tayo minamahal ng Diyos ay humuhubog kung paano natin minamahal ang ating kapwa; binabago tayo nito.

CENTRAL IDEAS

1. Ang batas o kautusan ay ibinigay upang tumulong na tukuyin ang mga relasyon at pag-uugali. Ngunit ang mga batas ay hindi sapat upang palayain ang mga tao na magmahal gaya ng pagmamahal ng Diyos.
2. Pinalaya tayo ni Kristo upang mamuhay sa Espiritu, na mas nangingibabaw at kinikilala kaysa sa listahan ng mga utos, tulad ng ibigin ang ating kapwa gaya ng ating sarili.
3. Ginagabayan tayo ng Espiritu sa pagkontrol sa ating mga kagustuhan, kapwa materyal at espirituwal.

QUESTION FOR THE SPEAKER

1. Saan mo nakikita na ang batas o kautusan ay hindi sapat upang palayain ang mga tao ngayon?
2. Saan mo nakikita na ang mga bunga ng Espiritu na aktibo sa iyong buhay at sa buhay ng iyong kongregasyon?
3. Paano mo ilalarawan ang tensyon sa pagitan ng indibidwalismo at kamalayan sa iyong komunidad at sa iyong bansa?
4. Sa tingin mo ano ninanais ng Diyos na gawin mo habang nabubuhay ka sa Espiritu?

Go to theme list